Da bi održale svoju vrstu životinje se moraju razmnožavati.Životinje ugibaju od starosti ili postaju žrtve grabežljivaca.Zamjenjuju ih mladi organizmi.Proces u kojem živa bića stvaraju sebi slične potomke nazivamo razmnožavanje.Razlikujemo dva oblika razmnožavanja:nepolno i polno razmnožavanje.
Nepolno se razmnožavaju jednoćelijski organizmi.Ćelija roditelja se podijeli na dva dijela i tako nastaju dva jednaka potomka.
Za polno razmnožavanje potrebna su dva roditelja,jedan muškog,a drugi ženskog pola.Već znamo da su sva živa bića građena od ćelija.Većina ćelija su tjelesne ćelije,ali se kod životinja razvijaju i polne ćelije.Ženska polna ćelija se zove jajna ćelija.Ona je nepokretna,okrugla i bogata hranljivim tvarima.Jajne ćelije nastaju u ženskim polnim žlijezdama-jajnicima.Muške polne ćelije nazivaju se spermiji.Spermiji nastaju u muškim polnim žlijezdama-sjemenicima.Oni su puno manji od jajne ćelije i kreću se poput biča.Spajanje jajne ćelije i spermija naziva se oplodnja.Oplođena jajna ćelija obavije se čvrstom opnom i ne dopušta ulazak drugih spermija.Počinje se dijeliti(brazdati) i razvija se zametak.Zametak se na početku hrani hranljivim tvarima jajne ćelije.
Razmnožavanje sisara možemo upoznati na primjeru pasa.Pas je nakon dvije godine starosti sposoban imati vlastito potomstvo.Oplodnja psa je unutrašnja.Mužjak polnim udom unese spermije u tijelo ženke.Jajna ćelija,koja nastaje u jajniku,u jajovodu se oplodi spermijem mužjaka.Oplođena jajna ćelija se razvija u zametak.Zametak se smješta u maternicu.Maternica je organ koji štiti i omogućuje prehranu i disanje zametka.U maternici se zametak razvije u plod.Razvoj pasa u maternici traje dva mjeseca.Kada se kuja ošteni,mladi psići sišu majčino mlijeko i ženka se za njega brine još neko vrijeme.Psi obično imaju 4-6 mladunaca.
Nepolno se razmnožavaju jednoćelijski organizmi.Ćelija roditelja se podijeli na dva dijela i tako nastaju dva jednaka potomka.
Za polno razmnožavanje potrebna su dva roditelja,jedan muškog,a drugi ženskog pola.Već znamo da su sva živa bića građena od ćelija.Većina ćelija su tjelesne ćelije,ali se kod životinja razvijaju i polne ćelije.Ženska polna ćelija se zove jajna ćelija.Ona je nepokretna,okrugla i bogata hranljivim tvarima.Jajne ćelije nastaju u ženskim polnim žlijezdama-jajnicima.Muške polne ćelije nazivaju se spermiji.Spermiji nastaju u muškim polnim žlijezdama-sjemenicima.Oni su puno manji od jajne ćelije i kreću se poput biča.Spajanje jajne ćelije i spermija naziva se oplodnja.Oplođena jajna ćelija obavije se čvrstom opnom i ne dopušta ulazak drugih spermija.Počinje se dijeliti(brazdati) i razvija se zametak.Zametak se na početku hrani hranljivim tvarima jajne ćelije.
Razmnožavanje riba
Razmnožavanje riba nazivamo mrijest.Ribe se najčešće mrijeste u proljeće.Ženka u vodu ispušta ikru(jajne ćelije),a mužjaci mliječ u kojoj se nalaze spermiji.Spermiji plivaju do jajne ćelije kako bi je oplodili.Sve ovo se dešava van tijela ženke,pa ovakav tip oplodnje nazivamo vanjska oplodnja.Iz oplođenih jajnih ćelija razvijaju se zameci,a oni su male ribe odmah sposobne za samostalan život.Ribe stvaraju velik broj potomaka,jer imaju brojne neprijatelje koji se hrane ribljom ikrom.Male ribe su plijen većih riba.Većina riba nakon mriješćenja napušta svoje potomstvo i ne brine se za njega.
Razmnožavanje ptica
Razmnožavanje ptica upoznat ćemo na primjeru kokoši.Oplodnja kod ptica odvija se unutar tijela ženke.To je unutrašnja oplodnja.U jajniku kokoške sazrije jajna ćelija koja zatim putuje kroz jajovod.Pijetao unosi spermije tijekom parenja.U jajovodu dolazi do oplodnje spajanjem spermija i jajne ćelije.Oplođena jajna ćelija se dijeli i nastaje zametak.Putujući kroz jajovod,zametak dobija ovojnice:žumance,bjelance i vapnenu ljusku.Na ovaj način se razmnožavaju i ostale ptice.
Čučavci |
Kad kokoš snese jaja,mora na njima sjedjeti još 21 dan i grijati ih svojim tijelom pa se zametak razvije u pile.Pile na vrhu kljuna ima zubić kojim probije ljusku i izađe iz jajeta.Tek izlegle piliće zovemo potrkušci.Oni su za nekoliko sati spremni da hodaju i uzimaju hranu.Mladi nekih ptica su čučavci,jer ne mogu odmah letjeti ni odmah uzimati hranu,pa zavise od roditelja.Ptice su većinom brižni roditelji.Oni ptićima donose hranu u gnijezdo.Kada osjete prisutnost roditelja.ptići široko razjape kljun i ispruže vrat,pa im roditelji daju hranu u kljun.Za nekoliko nedjelja mlade ptice su spremne da polete i da se brinu za sebe.
Psići |